We weten het al heel lang. Meerdere onderzoekers als Taleb, Kahneman en kaplan hebben het ook al aangetoond. Mensen zijn niet goed in het inschatten van kansen. We proberen rationeel in ons irrationele te zijn!
En ik ben er eigenlijk wel blij mee dat we met deze conclusie eens stoppen met het eindeloos rekenen aan risico’s. Immers, als je gaat rekenen met aannames waarvan je zeker weet dat ze niet kloppen kun je nooit vertrouwen op de uitkomst. We zullen het dus anders moeten doen.
Inmiddels is wel aangetoond dat Risicomanagement net zo veel cultuur is als structuur. Bij het inschalen van risico’s zullen we dus mijns inziens meer moeten aanhaken bij de elementen die de houding en het gedrag beïnvloeden. Ik gebruik daarom onderstaande Risicokaart.
De kaart deelt risico’s in naar de mate waarin je het risico kunt beïnvloeden en de impact die het heeft. Ongeacht waar het impact op heeft. Het grote voordeel van deze inschaling is de actiegerichtheid die je creëert. Alle risico’s die de organisatie aan de rechterkant van de kaart heeft geplaatst leiden vanzelfsprekend tot actie. Immers, de beïnvloedbaarheid is hoog.
Een ander groot voordeel is dat de kaart veel breder kan worden gebruikt. Ik deel risico’s graag in naar het model van kaplan; te voorkomen risico’s, externe risico’s en strategische risicos. Onderstaande kaart laat zien hoe de kaplan indeling hierin terugkomt.
En wederom biedt deze kaart daarmee veel meer aanleiding tot een dialoog over de beheersing. Op Te voorkomen risico’s heb je veel invloed en moet je dus direct aanpakken. Op externe risico’s bijna geen invloed en zul je dus scenario’s moeten uitwerken en het risico blijven monitoren. De strategische risico’s hebben van nature veel impact maar de beïnvloedbaarheid is vaak beperkt. Dit vraagt om keuzes en misschien wel meer risico!
Ik ben benieuwd naar de mening van de lezers.
1 maart 2017 om 9:42 am
Hé, dit werp een ander licht op de zaak. het Houding & gedrag aspect. Goed om dit mee te nemen tijdens een risico-analyse sessie.
LikeLike
6 oktober 2020 om 2:12 pm
Ik heb deze -niet standaard- indeling nog niet in gebruik gezien bij organisatie. Helaas, want ik denk zéker dat het een indeling is die helpt een andere dialoog te voeren. Ik ga’m zeker gebruiken, bijvoorbeeld tijdens een heidag, wanneer ik mijn directie bij elkaar heb om de strategische risico’s te bespreken.
Eén punt van aandacht: op externe risico’s heb je natuurlijk meestal minder invloed dan interne risico’s.
Maar, te vaak hoor ik dat je op externe risico’s geen invloed hebt, enje dus niet anders kan dan monitoren en voorbereid zijn. Deze instelling, of eigenlijk meer: deze aanname maakt dat risico-eigenaren stoppen met nadenken over beheersing. In mijn praktijk heb ik meerdere voorbeelden gezien waarbij schijnbaar onbeheersbare risico’s wel degelijk zelf te beïnvloeden bleken. Het kan vaak wel. En wanneer dat lukt, ontstaat een onderscheidend concurrentievoordeel. Winst door risicomanagement.
LikeLike
7 oktober 2020 om 9:42 am
Hoi Maria, ik weet wel een aantal organisaties waar dit wordt gebruikt. Het helpt heel erg om prioriteiten te stellen omdat je met de risico’s aan de gang kan waarvan de beinvloedbaarheid groot is. Kun jij wat voorbeelden noemen van situaties van die schijnbaar onbeheersbare risico’s? Zou leuk zijn om te delen.
LikeLike